اخلاق خوبی که روحانی در ایران باب کرد
رئیسجمهور حسن روحانی در واکنش به انتشار فیشهای میلیونی برخی مدیران دولتی گفت: «اگر خطایی صورت پذیرد دولت از عذرخواهی لکنت زبان نخواهد داشت اما در عین حال متوقع نباشید که فسادهای گذشته را نیز برای مردم تبیین نکنیم.»
به گزارش صدای ایران، پیش از دولت روحانی، عذرخواهی و استعفا واژگان غریبی در ادبیات سیاسی ایران بود. مردم ایران سالها فقط در اخبار میشنیدند که مسئولان در شرق دور یا دولتمردی در اروپا یا رئیس شرکت خودروسازی در آمریکا از مردم خود به دلیل مشکلات ایجاد شده معذرتخواهی کردهاند. چند صباحی است اما کار خوبِ معذرتخواهی از مردم در میان دولتمردان و مسئولان ایرانی نیز باب شده است.
یکی از این نمونهها چندی پیش اتفاق افتاد. رئیس کل بیمه مرکزی ایران به دلیل افشای حقوقهای چند ده میلیونی برخی مدیران این نهاد از سمت خود استعفا داد. او در نامه خود خطاب به وزیر اقتصاد آورده بود: «شرمندهام که در حوزه مسئولیت اینجانب پیشامدی ساماندهی و به اجرا گذاشته شد که مایه هجمه گسترده رسانهای به بیمه مرکزی، جنابعالی و در نهایت دولت محبوب تدبیر و امید را فراهم ساخت. از این بابت از مردم شریف ایران، اهالی صنعت بیمه و بهویژه شخص جنابعالی پوزش میطلبم».
کمتر پیش از این شنیده بود که یک مسئول ایرانی بابت اشتباهات مدیریتی خود از واژههای «شرمندهام» یا «پوزش میطلبم» استفاده کند.
رئیسجمهور روحانی و اعضای دولتش در این سه سال اخیر نشان دادهاند که قدرت عذرخواهی کردن از مردم را دارند. حسن روحانی در اولین سال حضور خود به عنوان رئیسجمهور به دلیل مشکلاتی که عرضه سبد کالا ایجاد کرده بود عذرخواهی کرد.
او در سومین گفتوگوی تلویزیونی خود با مردم گفت: «مردم در دریافت سبد کالا به زحمت افتادند، من بهعنوان رئیس جمهور عذرخواهی میکنم؛ این دولت اگر نقصی باشد به مردم میگوید و از مردم عذرخواهی میکند، تلاشمان این است که نقصها را برطرف کنیم»
بعد از او نیز نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت در مورد سخنان جنجالی اخیرش درباره «کمپين نخريدن خودرو داخلي» از مردم غذرخواهی کرد و گفت: «من عذرخواهی می کنم. من به خریداران جسارت نکرده ام، دروغ بستن درباره ثروت من، در شان ما نیست، هیچ گاه حتی یک سهم از ایران خودرو ندارم. من متن صحبت های خودم را پیاده کردم و آنچه که در حضور خبرنگاران بیان کردم این بود که مردم محق هستند و ولی نعمت ما هستند»
اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری نیز بابت مشکلات اقتصادی و فشاری که بر روی مردم است از آنها عذرخواهی کرد و گفت: « از مردم برای کوچک شدن سفره هایشان عذرخواهی میکنم. ما می دانیم که مردم کشور به دلیل افزایش تورم ۴۰ درصدی و ۶۰ درصدی در اقلام خوراکی با چه مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند. ما درصدد آن هستیم که فشارها را کم کنیم اما برخی گمان می کنند که دولت تنها راه حل مشکلات کشور را در بیرون جستجو می کند. چه کسی از دولت این فکر را می کند؟!»
آخوندی وزیر راه و شهر سازی دیگر دولتمردی بود که به دلیل برخی کارستیها در مسکن مهر از مردم غذرخواهی کرد. او گفت: «از اینکه خدمات هنوز کامل نیست و مردم در شرایط سختی هستند عذرخواهی می کنم.»
نمونه دیگر این عذرخواهی، معذرت خواهی معصومه ابتکار از مردم خوزستان است. او خطاب به مردم خوزستان گفت:« وزیر بهداشت به نمایندگی از دولت در استان حضور یافتند و ما نیز الان اینجا حاضر شدیم و به دلیل اشتباهمان که در همان زمان گردوغبار به خوزستان نیامدم عذرخواهی میکنم»
نوبخت در سخنانی که در میان اهالی رسانه زد از کارکنان دولت برای مشکلات سخت اقتصادی مغذرت خواهی کرد. نوبخت در سخنان خود گفت:« من به عنوان سخنگوی دولت از کارکنان دولت به دلیل زحماتشان تشکر میکنم و از اینکه شرایط در جهتی نیست که بتوانیم به آنها در افزایش درآمدشان کمک کنیم، عذرخواهی میکنیم.»
وزیر جهاد کشاورزی دیگر وزیری بود که از این فرهنگ عذرخواهی تبعیت کرد. وزیر جهاد کشاورزی بابت تاخیر در پرداخت پول خرید تضمینی گندم از گندمکاران عذرخواهی کرد و به آنها گفت:« همین جا عذرخواهی می کنم به خاطر این تاخیر و ان شاءالله بزودی تامین می شود چون فصل کشت هم است و دوباره باید بروند نهاده ها را بخرند که هزینه دارد.»
در کنار عذرخواهی دولتیها میتوان به دیگر عذرخواهیهایی که در این سالها اتفاق افتاده است اشاره کنیم. به طور مثال قائم مقام ایران خودرو به خاطر مشکلات این شرکت از مردم عذرخواهی کرد. ملکی تهرانی معذرت خواهی خود را این گونه بیان کرد:« دوره سختی را پشت سرگذاشته ایم و در حال طی کردن هستیم. دوره ای که باید به خاطر آن از مردم عذرخواهی کنیم. امیدواریم به زودی این دوران سپری شود و اخبار خوش مربوط به گذار از این دوره را نیز بشنویم.»
کیهان نیز در یکی از شمارههای خود از وزیر صنعت دولت روحانی معذرت خواهی کرده است. این روزنامه در توضیحی درباره مهندس نعمتزاده نوشت: «در دو سطر پایانی یادداشت دیروز کیهان- انتظار آن بود که...- اشتباهاً به گزینه رئیسجمهور برای وزارت «صنعت، معدن و تجارت» اشاره شده بود و حال آن که سخن درباره ضرورت دور بودن اعضای کابینه از فعالیتهای اقتصادی و توقف این فعالیتها به هنگام ورود در کابینه بود که این بخش برای کوتاه شدن یادداشت حذف شده و 2 سطر مورد اشاره به طور ناقص باقی مانده بود. لذا ضمن توضیح این نکته، چنانچه حقی از گزینه محترم وزارت مزبور ضایع شده باشد از ایشان عمیقاً پوزش میخواهیم و بار دیگر تاکید میکنیم که منظور ما، اجتناب همه اعضای کابینه از فعالیتهای تجاری و اقتصادی بوده است. بیآن که به شخص خاصی نظر داشته باشیم. ضمن آنکه بدون اظهار نظردرباره شرایط نامزد وزارت مربوطه، شخصیت ایشان را قابل احترام میدانیم»
عذرخواهی جمشید مشایخی از مسی به خاطر توهین به او در صفحه فیس بوکش، معذرت خواهی نعیمه اشراقی به خاطر حواشی مربوط به او در فضای مجازی، معذرتخواهی علی مطهری به خاطر توهین به کوچکزاده از او، از دیگر معذرتخواهی معروف ایران در این سالهاست است.
در فرهنگ اسلامی و ایرانی عذرخواهی کردن "نشانه خردمندی" است و چه خوب است این فرهنگ در ایران در حال رشد کردن است و ما شاهد هستیم که مسئولان ایران همچون دیگر نقاط جهان به خاطر اشتباهات، کمکاری یا کوتاهی نیروهای تحت امر خود از مردم عذرخواهی میکنند.