از «همخواب» تا «خداحافظی تلخ» چاووشی در «شهرزاد»

صدای ایران - سریال «شهرزاد» را می توان از جمله مجموعه هایی دانست که موفقیت به سزایی در جذب مخاطبین داشته است .اگر بخواهیم عوامل موفقیت این سریال را بازگو کنیم در یک جمله می توان گفت بازیگران ،کارگردان، متن داستان و همچنین موسیقی سریال اصلی ترین شاخص های جذابیت این سریال محسوب می شوند.

 موسیقی سریال «شهرزاد» به سه بخش تقسیم می شود. بخش اول موسیقی متنی است که چهار قسمت اول آن کار «فردین خلعتبری بود» و بعد به «امیر توسلی» واگذار شد؛ دیگری موسیقی زمینه یا منبع است که انتخاب آن بر عهده «علیرضا میرعلینقی» بوده است و بخش دیگر و مهمتر موسیقی کلیپ هاست که «محسن چاوشی» آنها را اجرا می کند و از قسمت ۴-۵ به سریال اضافه شد.

همزمان با پخش سریال ،تک آهنگ های محسن چاووشی، بیشترین سهم را دربرجستگی این مجموعه به خود اختصاص داده است.

ذیلا نگاهی به 7 قطعه این سریال با صدای محسن چاووشی خواهیم داشت:

«همخواب» عنوان نخستین قطعه ای بود که با صدای چاووشی برای این سریال با شعری از وحشی بافقی منتشر شد. آهنگساز این اثر خود چاووشی و توسط بهروز صفاریان تنظیم شده بود. شعر این قطعه از وحشی بافقی بود؛ یکی از بهترین شعرای نامی که به سبب سادگی و روانی بیان،شیوایی وشیرینی کلام،سوز و گداز های عاشقانه ، تازگی مضمون و اشعار پرشورش نقل تمام مجالس عاشقان پاکباز و دلسوختگان بوده است. بدون شک تمامی این ویژگی های ذکر شده، مهم ترین دلیل انتخاب اشعار وحشی بافقی توسط محسن چاوشی برای اولین قطعه این سریال بوده است. شعر بافقی برای کسانی که از قصه سریال بی خبر بودند تا حدی جان مایه اصلی داستان را روشن می کرد؛ عاشقی که معشوقش را از دست داده و حال او را با فرد دیگری می‌بیند و لب به شکوه می‌گشاید. 

محسن چاوشی در حالی قطعه آهنگ "همخواب” را بر اساس شعری از وحشی بافقی انتخاب کرده، که اشعار این ترانه از میان 3 غزل متفاوت برگزیده شده است. چاوشی برای آهنگ همخواب اشعاری از ۳ غزل به شماره های ۸۳، ۲۹۵ و  ۳۳۵ را انتخاب کرده است. «همخواب» آهنگی با مضمون خیانت و عهدشکنی معشوق است که در آن استفاده پررنگی از سازهای ایرانی شده است.

قطعه دوم محسن چاوشی برای سریال «شهرزاد» «به رسم یادگار» نام داشت. ملودی این قطعه نیز همانند قطعه اول ساخته چاووشی و تنظیم آن برعهده بهروز صفاریان بود اما ترانه سرای این قطعه «حسین صفا» بود. این قطعه با شعر ترانه سرای محبوب چاووشی روایتگر عشق دیرباب میان فرهاد و شهرزاد است. در واقع این قطعه به همراه ترانه «همخواب» آثار مستقلی غیر از فضای موسیقی متن سریال بود.

سومین قطعه چاووشی برای «شهرزاد»، «کجایی» نام داشت. این قطعه  همزمان با پخش قسمت پنجم و با هدف قرار گرفتن در تیتراژ به جای صدای علیرضا قربانی منتشر ‌شد. به بیان دیگر ترانه «کجایی» اولین تیتراژی شد که چاووشی برای سریال شهرزاد خواند.

ترانه، موسیقی و تنظیم این قطعه برعهده چاوشی بود. «کجایی» خیلی زود به قطعه‌ای همه‌گیر تبدیل ‌شد و در صدر دانلودها و پخش های اینترنتی قرار گرفت. رفیقم کجایی؟ دقیقا کجایی؟! به سرعت به ادبیات محاوره مردم اضافه شد و این قدر گفته و نوشته شد که مبدل به مهمترین ترانه سال شد. «کجایی» نه تنها در زبان محاور که در رسانه ها نیز تیتر یک شد؛ تیترهای سیاسی و غیر سیاسی، هنری و ورزشی و... اما از سوی دیگر انتقاهای فراوانی به ترانه این قطعه صورت گرفت. منتقدین معتقد بودند که ترانه از یک بلاتکلیفی رنج می برد. مشتی واژه های کلیشه در ترانه سرایی با یک قالب دم دستی ترانه ای  تولید شده که هم کمی عاشقانه است و هم کمی سیاسی است. هم یک مقدار سر زبان می چرخد و در عین حال هیچ کدام از این ها را هم درست و حسابی ندارد.

در این قطعه «سینا سرلک» در پارت دوم با «محسن چاوشی» همخوانی کرد. البته هردو پیش از این در قطعه «مینا» نیز همکاری داشته اند. در شنیدار نخست این قطعه شاید به نظر برسد که سرلک تنها وظیفه هم‌خوانی را دارد، اما به راستی با فضاسازی‌های او ، «کجایی» در دل هر مخاطبی می‌نشیند. سرلک پیش از انتشار این قطعه در گفت‌وگو با «موسیقی ما» درباره این اثر گفته بود: «اين موزيك، به سرعت جاىِ خود را در ميانِ مردم باز خواهـد كرد و هركس اين كار را يكبار بشنود، اين كار را زمزمه خواهـد نمود.» و همان‌گونه که سرلک پیش‌بینی کرده بود این قطعه توانست خیلی زود جای خود را در میان علاقه‌مندان به موسیقی باز کند؛ چه آنان که علاقه‌مند به موسیقی پاپ بودند و چه کسانی که شنوندگان خاص موسیقی ایرانی محسوب می‌شوند.

موج استقبال از این ترانه موجب گشت که «سید محمدهادی رضوی» سرمایه‌گذار سریال «شهرزاد» نامه‌ای خطاب به محسن چاوشی بنویسد و طی آن از هنر خواننده تیتراژهای سریال تقدیر و تشکر کند. او در بخشی از پیام نوشت «فیلم‌های متعددی ساخته می‌شوند ولی در شهرزاد برای اولین بار می‌توان گفت موسیقی دوبال پرواز یک سریال شد.»

چهارمین قطعه چاووشی برای شهرزاد هم نام سریال بود. این قطعه که «شهرزاد» نام داشت، با ترانه‌ای از حسین صفا، ملودی محسن چاوشی و تنظیم بهروز صفاریان منتشر شد. در واقع پس از فراگیر شدن قطعه «کجایی» و استقبال بسیار خوب از آن، انتظارات از چاوشی به شدت بالا رفت و همین مسأله باعث گشت که این خواننده در اثر چهارمش برای این سریال، با تنظیم‌کننده شناخته‌شده و سرشناس حوزه موسیقی پاپ همکاری کند. «شهرزاد» چاووشی مانند دیگر کارهایش هم مخالفان سرسختی و هم موافقان پروپا قرص داشت.

این قطعه زبان حال «شهرزاد»، شخصیت اصلی داستان است هنگامی که در موقعیت تازه اش یار سابق را درکنار دیگری می بیند. این ترانه بر حسرت شهرزاد صحه می گذارد و موقعیت تازه را دلیلی بر رضایتش از زندگی نمی داند. هنوز با دیدن یار سابق حسرت به دل می شود و اشک به چشمش می آید. این نخستین قطعه ای است که در خود سریال هم شنید شد و به همین منظور سرآغازی هم برای سه ترانه بعدی می شود.

پنجمین قطعه چاووشی برای «شهرزاد» «افسار» نام داشت که ماجرای جالبی داشت. در پوستری که برای این قطعه طراحی شده بود، استاد شهریار به‌عنوان شاعر معرفی شده‌ بود. پس از انتشار این تصویر در فضای مجازی مخاطبان انتساب متن شعر قطعه افسار به شهریار را اشتباه خواندند. پس از سپری‌شدن ساعاتی محسن چاووشی با قبول اشتباهِ صورت‌گرفته در معرفی شاعر قطعه افسار در پاسخ به مخاطبانش نوشت: "انسان جایزالخطاست" و از هوادارانش عذرخواهی کرد و گفت که تمام تلاش‌اش را می‌کند تا شاعر اصلی این قطعه را پیدا کند. همچنین او از پسر استاد شهریار نیز دلجویی کرد.

بعد از گذشت چند روز تلاش بلاخره تیم محسن چاوشی توانست شاعر گمنام این شعر با نام  «پریناز جهانگیر» را پیدا نماید. با وجود این حاشیه ها هیچ کدام از آنها مانع از شنیده شدن و ماندگاری این قطعه در ذهن ها نکرد «افسار» جایگزین «کجایی» به عنوان تیتراژ پایانی سریال شد. «افسار» فضای خاصی را ترسیم می کند که حکایت عشق نافرجامی دیگر و شکوه عاشق از معشوق است؛ هر چند سریال را تا سطح یک ملودرام اشک برانگیز پیش می برد.

«ماه پیشونی» ششمین قطعه محسن چاوشی برای سریال «شهرزاد» نام داشت که همزمان با قسمت هجدهم این سریال منتشر شد. آهنگسازی، تنظیم، میکس و مسترینگ «ماه پیشونی» را خود محسن چاوشی انجام داده است و «محسن بوالحسنی» در نخستین تجربه همکاری خود با چاوشی، ترانه این اثر را سروده بود.. این قطعه همچون سایر قطعات محسن چاوشی برای سریال «شهرزاد»، در استودیو شخصی این خواننده تهیه و تولید شده است.

این قطعه نتوانست موفقیت «افسار» را تکرار کند،اما به خوبی وصف حال فرهاد (مصطفی زمانی) بود که در گذر از اتفاقات و حوادث مختلف در نگاه اول شاید در سوگ محبوب تازه از دست رفته‌اش باشد اما در واقع ناامیدی کامل عاشق از سرشت خود است.

هفتمین و آخرین قطعه‌ی محسن چاوشی برای سریال «شهرزاد» «خداحافظی تلخ» نام داشت که همزمان با قسمت 22 این سریال منتشر ‌شد. آهنگسازی این ترانه همانند قطعات قبلی بر عهده خود چاووشی بود که بر بر روی شعر «فاضل نظری» ساخته شده بود و تنظیم این قطعه در سریال شهرزاد اثر «فرشاد حسامی» بود. بر خلاف انتظارها «خداحافظی تلخ» نیز نتوانست موفقیت قطعه قبلی خود را تکرار کند.

محسن چاوشی با ترانه های این سریال توانست صدایش را به گوش مخاطبین بیشتری برساند و با ساخت موزیک در پایان قسمت پنجم و یازدهم به معنای واقعی کلمه در دل عموم جای گرفت. به بیان دیگر می توان گفت سریال «شهرزاد» نه تنها یک فیلم موفق، بلکه موسیقی بسیار رسا و دلنشینی دارد که توانسته جذابیت در هم تنیده ای برای خود به ارمغان بیاورد .