انتقاد احمد توکلی از مصوبات درباره هدفمندی
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با انتقاد از مصوبه تلفیق درباره تبصره هدفمندی آن را موجب افزایش ۲برابری قیمت سوخت دانست و گفت: تأکید مجلس ادامه پرداخت یارانه ۴۵۵۰۰ تومانی تا خرداد ۹۳ است.
احمد توکلی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی صبح امروز در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به اینکه ایران یکی از کشورهایی بود که بالاترین میزان مصرف انرژی را داشت، گفت: قصد داشتیم مصرف را کاهش دهیم و بهینه کنیم و ازآن‌جایی که این تحول فشار زیادی را به جامعه و بخش تولید وارد می‌کرد می‌‌خواستیم در ضمن اجرای این کار به‌گونه‌ای عمل کنیم که بنگاه، خانوار و دولت کمتر مورد آسیب قرار بگیرند.
وی با بیان اینکه اصلاح الگوی انرژی پدیده‌ای است که منجر به رکود و تورم می‌شود، اظهار کرد: اگر با این پدیده بی‌احتیاط برخورد کنیم عواقب بدی را به‌همراه دارد.
توکلی ادامه داد: زمانی که قیمت برق در خانواده‌ای رقم بالایی می‌آید می‌تواند با خاموش کردن لامپ‌های اضافی میزان مصرف خود را کنترل کند و این مصرف آزاد انرژی تلقی می‌شود، اما به‌طور مثال زمانی که با تعویض یخچال قصد کاهش میزان مصرف برق داریم این تحول نیازمند هزینه بالایی است و حتی اگر بخواهیم در و پنجره را دوجداره کنیم، هزینه بسیار بالایی برای خانواده به‌همراه دارد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بیان کرد: بنابراین با توجه به اینکه تحول در کنترل میزان مصرف انرژی هزینه بسیاری را به‌دنبال داشت، هدف اصلی از هدفمندی یارانه‌ها راهکاری برای کاهش آسیب به بنگاه، خانوار و دولت بود.
وی افزود: تحول در بخش تولید نیز با هزینه‌های بسیاری همراه است، به‌طور مثال اگر بخواهد نحوه مصرف خود را کاهش دهد ابتدا باید با منصوب کردن یک مهندس یا مشاور امکان سنجی کند که می‌تواند تغییر خط تولید دهد یا خیر، در صورت ارائه ارز در اولین فرصت می‌تواند مشکل را حل کند.
توکلی تأکید کرد: این طولانی بودن تغییر رفتار مصرف کننده و تولید کننده همواره مورد اختلاف دولت و مجلس بوده است. در همین راستا بود که قانون اجرای هدفمندی یارانه‌ها تصویب شد اما با وجود تأکیدات بسیاری که داشتیم که این کار طی مدت 5 سال انجام شود این لفظ از قانون حذف شد و هدفمندی به‌یک‌باره انجام شد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی بیان کرد: نهایت تمام بررسی‌ها به اینجا ختم شد که از اختلاف قیمت‌ها، پول نقد به مردم پرداخت شود. آمارها در 20 کشور حاکی از این است که هدفمندی در این کشورها به‌یک‌باره انجام نشده است. در آن کشورها هم اصلاح قیمت حاملهای انرژی صورت گرفته است اما در 18 کشور این کار به‌صورت تدریجی انجام شده است و پرداخت جبرانی آن هم به‌صورت هدفمند و بین افراد نیازمند بوده است.
وی افزود: تنها کشوری که بین این کشورها نمودار صعودی قیمت را دارد ایران است چرا که به‌یک‌باره بحث اصلاح حاملهای انرژی انجام شد. ایجاد تحول هزینه دارد و قصد داشتیم جبران این هزینه را بین مردم توزیع کنیم.
وی همچنین گفت: اگر قرار بود به‌طور دقیق جبران هزینه‌ها بین افراد توزیع شود به هر نفر 18500 تومان می‌رسید اما زمانی که این رقم را به 44 هزار تومان افزایش دادند موجب تورم و رکود شد هرچند در ظاهر خوشحالی مردم را به‌همراه داشت.
تبصره هدفمندی دولت یازدهم تفاوتی با رویه دولت قبلی ندارد
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در ابتدا تصور می‌شد دولت یازدهم در هدفمندی یارانه‌ها عاقلانه‌تر عمل کند، گفت: اکنون تبصره هدفمندی دولت که به مجلس ارائه شده تفاوتی با رویه دولت قبلی ندارد.
وی با بیان "با اجرای فاز دوم هدفمندی مخالف هستم" گفت: هدفمندی یارانه‌ها از آذر ماه 89 آغاز شد که در آن زمان نرخ تورم 10 درصد بود، این درحالی است که این نرخ در اسفند 92 به 35 درصد می‌رسد.
وی همچنین تأکید کرد: نرخ رشد نقدینگی در سال 89، 15 درصد بود که در سال 92 به 15.2 درصد می‌رسد. همچنین نرخ رشد اقتصادی 6.6 درصد بود که در حال حاضر منفی 0.6 درصد است، نرخ ارز آزاد در سال 89، 1072 تومان بود اما در حال حاضر 3هزار تومان است.
سه ماه اول سال 93 پرداخت یارانه به‌شکل فعلی است
توکلی اظهار کرد: اصرار مجلس بر این است که سه ماه اول سال آینده پرداخت یارانه‌ها به‌شکل فعلی ادامه داشته باشد تا تبصره‌ای را برای اصلاح بیاورد.
وی در ادامه سؤال کرد: زمانی که دولت اعلام کرد قصد داریم از محل اصلاح قیمت حاملهای انرژی 52 هزار میلیارد تومان کسب کنیم، معنی آن چیست؟ در حال حاضر درآمد دولت ماهیانه 2هزار و 500 میلیارد تومان از این سبد درآمدی فعلی است. در سه ماه آینده هم دولت قرار است آیین‌نامه تدوین کند، پس کسب درآمد به همین وضع ادامه می‌یابد و در مجموع 7هزار و 500 میلیارد تومان درآمد کسب خواهد شد.
وی همچنین تأکید کرد: در 9 ماه آینده بعد از آن نیز مجموع درآمد دولت حدود 45 هزار میلیارد تومان خواهد شد، زمانی که دولت قصد دارد 52 هزار میلیارد تومان درآمد کسب کند باید سبد قیمت‌ها را دوبرابر کند، من مخالف این موضوع بودم و طبق آیین‌نامه رأی‌گیری شد و اعتقاد دولت رأی آورد، اما این روش ضرر بسیاری را برای جامعه دارد و ما در صحن علنی برای این موضوع پیشنهاد جایگزین داشتیم که متأسفانه کمیسیون تلفیق به‌شکل غیرقانونی اجازه جایگزینی آن را نداد.
توکلی با بیان "تلفیق برای جایگزینی پیشنهاد ما خلاف آیین‌نامه عمل کرد" اظهار کرد: مجلس جای اختلاف نظر است اما متأسفانه نگاه بلندمدت و علمی حاکم نمی‌شود. اگر میزان حاملهای انرژی 100 درصد افزایش یابد به‌معنی این است که حدود 12 درصد قیمت تولید کننده افزایش می‌یابد، زمانی که قیمت دچار شوک شود اختیار قیمت‌گذاری بیشتر به دست کسبه می‌افتد و حدود 15 درصد افزایش می‌یابد که اگر این میزان با رقم دولت جمع شود در نتیجه 40 درصد قیمت‌ها در سطح بازار افزایش می‌یابد.
وی گفت: در مؤسسه پژوهش و توسعه اقداماتی در راستای اصلاح قانون آغاز شده است. نباید در اصلاح قانون عجولانه عمل کنیم. هدفمان از اصلاح قیمت حاملهای انرژی این است که مردم تشویق به صرفه‌جویی چه در تولید و چه در مصرف شوند.
وی همچنین افزود: برای سال آینده هرکس متقاضی دریافت یارانه است، مجدداً باید ثبت‌نام کند و این ثبت‌نام ملاک پرداخت یارانه به تمام افرادی است که متقاضی بوده‌اند. دولت این اجازه را دارد با بررسی گردش مالی افراد این مسئله را شناسایی کند که آنها اطلاعات خود را درست وارد کرده‌اند یا خیر؟ در صورتی که اطلاعات سرپرستان اشتباه وارد شده باشد دولت می‌تواند سه برابر میزان پرداخت شده آنها را جریمه کند.
توکلی با بیان اینکه ورود دولت برای بررسی گردش مالی افراد ورود به حریم خصوصی تلقی نمی‌شود، گفت: هیچ‌کجای دنیا چنین دیدگاهی وجود ندارد. زندگی خصوصی افراد زمانی است که قصد افشای آن را داشته باشیم اما این بررسی ورود به زندگی خصوصی به حساب نمی‌آید.
وی ادامه داد: به دولت این اختیار داده شده است که کف درآمدی از سوی دولت تعیین شود، کسانی که بالاتر از این رقم درآمد داشته باشند، طبیعتاً مستحق دریافت یارانه نقدی نیستند.
یارانه‌بگیران خارج از کشور حذف می‌شوند
توکلی اظهار کرد: تاکنون تمام افرادی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند یارانه دریافت می‌کنند، این درحالی است که افرادی که در خارج از کشور زندگی می‌کنند سطح برخورداری بالایی دارند و نیازی به دریافت یارانه ندارند.
وی تأکید کرد: حدود 24 تا 25 میلیون نفر از این طریق حذف می‌شود. طبق این مصوبه، دولت می‌تواند یک رقم واحد را به‌عنوان یارانه نقدی در نظر نگیرد و به کسانی که درآمد بیشتری دارند، یارانه کمتر و به کسانی که درآمد کمتری دارند، یارانه بیشتر پرداخت کند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: با افزایش قیمت حاملهای انرژی میزان یارانه افزایش نمی‌یابد و به همین دلیل ما تأکید داریم که اجرای این روش بازنگری شود. در حال حاضر وسط مسیر هستیم، نمی‌توانیم برگشت کنیم، باید با حوصله و صبر در این مدت 5 ماه یعنی تا پایان خرداد دولت و مجلس برای اصلاح قانون همت کنند.
وی همچنین تأکید کرد: این فرض که عده‌ای بگویند تغییر اصلاح مصرف حاملهای انرژی داشته باشیم اما هیچ فشاری به دولت، بنگاه‌ها و مردم وارد نشود اشتباه است.
یارانه افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی 80 هزار تومان شد
توکلی تأکید کرد: مردم باید خود را برای شرایط گذار آماده کنند. بر اساس مصوبه از سال آینده قرار است یارانه افرادی که تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند 80 هزار تومان شود یعنی دو برابر یارانه دریافت کنند.
وی مجدداً یادآور شد: یارانه نقدی صرفاً به سرپرست خانوارهای نیازمند متقاضی، پرداخت خواهد شد که مجموع درآمد سالیانه آنها کمتر از رقم تعیین شده توسط دولت باشد و در موعد تعیین شده به مراکز ثبت‌نام مراجعه کنند.
وی همچنین تصریح کرد: طبق مصوبه کمیسیون تلفیق، چنانچه مشخص شود که اشخاص با درآمد بیشتر از مبلغ فوق اقدام به دریافت یارانه کرده‌اند، به‌میزان 3 برابر یارانه دریافتی جریمه خواهند شد.