پزشک و محقق طب اسلامی گفت: ابتلا به عفونت‌های ویروسی مجاری تنفسی فوقانی به اصطلاح عمومی سرماخوردگی شناخته می‌شود.
«مریم نواب‌زاده» در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: ابتلا به عفونت‌های ویروسی مجاری تنفسی فوقانی که به اصطلاح عمومی سرماخوردگی شناخته می‌شود، از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که دست‌کم یکی دو بار در سال، بیشتر افراد جوامع مختلف بشری را مبتلا می‌سازد و برای چند روز هم که شده، فعالیت‌های روزمره مبتلایان را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.
وی، عامل اصلی این بیماری، را گروهی از ویروس‌های مجاری تنفسی فوقانی دانست و افزود: در درصد اندکی از مبتلایان، افزوده شدن عفونت‌های باکتریایی سبب تغییر الگوی بیماری شان در روزهای پس از ابتلا می‌شود.
پزشک و محقق طب اسلامی اظهار کرد: امروزه کمتر فردی است که هنگام سرماخوردگی، در کنار درمان‌های پزشکی رایج، به‌طور خودانگیخته یا به تجویز اطرافیان و یا با تجویز پزشک علاقه‌مند نمونه‌ای از داروهای گیاهی یا فرآورده‌های آنها را مصرف نکرده باشد.
نواب‌زاده در خصوص اصول گیاه‌درمانی در پزشکی رایج ادامه داد: در این دیدگاه، هر داروی گیاهی دارای ماده مؤثره‌ای است که برای درمان نوعی بیماری کاربرد دارد، به عنوان مثال گیاه بابونه به دلیل مواد تسکین‌بخش و ضدالتهاب خود، در درمان سردرد مؤثر است.
وی با اشاره به تشخیص و درمان سرماخوردگی در طب سنتی ایران، افزود: در مکتب طب ایرانی، محور اصلی علایم و پیگیری روند درمان براساس نوع ترشحات مجاری تنفسی فوقانی تنظیم می‌شود. بر اساس تعریف منابع طب سنتی، منشاء اصلی این ترشحات مغز است و آنچه از مسیر بینی و چشم خارج می‌شود، "زکام" نام می‌گیرد و ترشحاتی که به حلق و مجاری تنفسی تحتانی ریخته می‌شود، "نزله" نام دارد.
نواب‌زاده خاطرنشان کرد: سیر بیماری سرماخوردگی از روزهای نخستین تا روزهای پایانی بهبود یا تا بروز عوارض آن چون سینوزیت حاد یا مزمن یا پنومونی دارای علایمی متفاوت است و از دیدگاه مکتب طب ایرانی، تشخیص‌ها و درمان‌های متفاوتی نیز دارد.
وی ادامه داد: در سرماخوردگی‌های ساده یا اصطلاحاً ویروسی، که علایم آن محدود به آبریزش بینی، بی‌حالی و خستگی است و علایم عفونت باکتریال وجود ندارند، باید از مصرف نابجای داروهایی چون آنتی‌بیوتیک‌ها و کورتون‌ها پرهیز کرد و تا بهبود علایم استراحت کرد.
این پزشک و محقق طب اسلامی، افزود: زکام، در صورتی که طولانی نباشد و منجر به عوارض نگردد، یکی از راه‌های دفع مواد ناسالم از بدن است و نباید جلوی آن گرفته شود مگر آنکه علایم بیش از 4 تا 5 روز به طول بی‌انجامد یا علایمی از عفونت‌های باکتریال (مانند تب) وجود داشته باشد که در آن صورت باید با مراجعه به پزشک متخصص و تشخیص دقیق بیماری، داروهای مورد نیاز، تجویز و مصرف شوند.
نواب‌زاده با بیان اینکه در چنین مواردی، درمان گیاهی، تنها به عنوان درمان کمکی قابل توصیه است، نه درمان انتخابی اصلی، اظهار کرد: همچنین لازم است تا حد امکان در دو سه روز نخست، از سرکوب آبریزش بینی و عطسه احتمالی با آنتی‌هیستامین‌ها پرهیز کنیم.
پزشک و محقق طب اسلامی افزود: در زمان زکام، از خوردنی‌هایی که موجب افزایش سردی و تری بدن می‌شوند مانند لبنیات، خیار، گوجه، کاهو، عدس، غذاهای خمیری و لزج مانند ماکارونی و پیتزا، لازانیا و سیب‌زمینی، نان خمیر یا بیات پرهیز و از سوپ‌ها و آش‌های ساده و گرم استفاده کرد.
نواب‌زاده با اشاره به دو نوع نزله گرم و سرد، گفت: علامت‌های ذکرشده در نزله گرم، شامل ترشحات رقیق و آبکی بینی و حلق که معمولاً زرد یا بی‌رنگ‌اند، سوزش و خارش و گزش در گلو و حلق و بینی، سرخی چشم‌ها و صورت و احساس حرارت در آنها، التهاب حلق و گرفتگی بینی و صدا است.
وی افزود: اصل درمان در نزله‌های گرم و سرد، به قوام آوردن خلط و ترشحات و آماده کردن آنها برای دفع است، بدین معنا که با تدابیر و داروهای مناسب، خلط رقیق را غلیظ کنیم تا به اعضای ضعیف نریزد و به درستی دفع شود و خلط غلیظ را رقیق کنیم تا امکان دفع پیدا کند.
این پزشک و محقق طب اسلامی تصریح کرد: علامت‌های نزله سرد، بیشتر با علایم مزمن شدن و عوارض سرماخوردگی مانند سینوزیت و برونشیت باکتریایی تطابق دارد و مهم‌ترین این علایم، وجود ترشحات غلیظ و لزج است که به سختی از مجاری تنفسی جدا می‌شود و می‌تواند بیشتر به رنگ سفید و کمتر به رنگ‌های زرد و سبز و تیره باشد ولی در مخاط بینی و راه‌های هوایی تحتانی، خارش و سوزش و گزش ایجاد نمی‌کنند. همچنین فرد، دچار سنگینی بدن و کسالت و به‌ویژه سنگینی سر، گرفتگی بینی و صدای تودماغی است که بیشتر با کاهش حس بویایی و چشایی و کمتر با احساس بو و مزه عفونت و دود همراه می‌باشد ولی علایمی مانند سرخی چشم و چهره و حرارت سر و بدن کمتر دیده می‌شود.
این پزشک و محقق طب اسلامی خاطرنشان کرد: درمان در این نوع نزله، تا حد زیادی با نزله گرم متفاوت است و عموماً بر رقیق و دفع خلط غلیظ و همچنین رفع تنگی احتمالی راه‌های هوایی استوار است تا ترشحات در سینوس‌ها و راه‌های هوایی و بافت ریه حبس نشوند و عفونت احتمالی و انسداد را تشدید نکنند.
«مریم نواب‌زاده» در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: ابتلا به عفونت‌های ویروسی مجاری تنفسی فوقانی که به اصطلاح عمومی سرماخوردگی شناخته می‌شود، از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که دست‌کم یکی دو بار در سال، بیشتر افراد جوامع مختلف بشری را مبتلا می‌سازد و برای چند روز هم که شده، فعالیت‌های روزمره مبتلایان را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.
وی، عامل اصلی این بیماری، را گروهی از ویروس‌های مجاری تنفسی فوقانی دانست و افزود: در درصد اندکی از مبتلایان، افزوده شدن عفونت‌های باکتریایی سبب تغییر الگوی بیماری شان در روزهای پس از ابتلا می‌شود.
پزشک و محقق طب اسلامی اظهار کرد: امروزه کمتر فردی است که هنگام سرماخوردگی، در کنار درمان‌های پزشکی رایج، به‌طور خودانگیخته یا به تجویز اطرافیان و یا با تجویز پزشک علاقه‌مند نمونه‌ای از داروهای گیاهی یا فرآورده‌های آنها را مصرف نکرده باشد.
نواب‌زاده در خصوص اصول گیاه‌درمانی در پزشکی رایج ادامه داد: در این دیدگاه، هر داروی گیاهی دارای ماده مؤثره‌ای است که برای درمان نوعی بیماری کاربرد دارد، به عنوان مثال گیاه بابونه به دلیل مواد تسکین‌بخش و ضدالتهاب خود، در درمان سردرد مؤثر است.
وی با اشاره به تشخیص و درمان سرماخوردگی در طب سنتی ایران، افزود: در مکتب طب ایرانی، محور اصلی علایم و پیگیری روند درمان براساس نوع ترشحات مجاری تنفسی فوقانی تنظیم می‌شود. بر اساس تعریف منابع طب سنتی، منشاء اصلی این ترشحات مغز است و آنچه از مسیر بینی و چشم خارج می‌شود، "زکام" نام می‌گیرد و ترشحاتی که به حلق و مجاری تنفسی تحتانی ریخته می‌شود، "نزله" نام دارد.
نواب‌زاده خاطرنشان کرد: سیر بیماری سرماخوردگی از روزهای نخستین تا روزهای پایانی بهبود یا تا بروز عوارض آن چون سینوزیت حاد یا مزمن یا پنومونی دارای علایمی متفاوت است و از دیدگاه مکتب طب ایرانی، تشخیص‌ها و درمان‌های متفاوتی نیز دارد.
وی ادامه داد: در سرماخوردگی‌های ساده یا اصطلاحاً ویروسی، که علایم آن محدود به آبریزش بینی، بی‌حالی و خستگی است و علایم عفونت باکتریال وجود ندارند، باید از مصرف نابجای داروهایی چون آنتی‌بیوتیک‌ها و کورتون‌ها پرهیز کرد و تا بهبود علایم استراحت کرد.
این پزشک و محقق طب اسلامی، افزود: زکام، در صورتی که طولانی نباشد و منجر به عوارض نگردد، یکی از راه‌های دفع مواد ناسالم از بدن است و نباید جلوی آن گرفته شود مگر آنکه علایم بیش از 4 تا 5 روز به طول بی‌انجامد یا علایمی از عفونت‌های باکتریال (مانند تب) وجود داشته باشد که در آن صورت باید با مراجعه به پزشک متخصص و تشخیص دقیق بیماری، داروهای مورد نیاز، تجویز و مصرف شوند.
نواب‌زاده با بیان اینکه در چنین مواردی، درمان گیاهی، تنها به عنوان درمان کمکی قابل توصیه است، نه درمان انتخابی اصلی، اظهار کرد: همچنین لازم است تا حد امکان در دو سه روز نخست، از سرکوب آبریزش بینی و عطسه احتمالی با آنتی‌هیستامین‌ها پرهیز کنیم.
پزشک و محقق طب اسلامی افزود: در زمان زکام، از خوردنی‌هایی که موجب افزایش سردی و تری بدن می‌شوند مانند لبنیات، خیار، گوجه، کاهو، عدس، غذاهای خمیری و لزج مانند ماکارونی و پیتزا، لازانیا و سیب‌زمینی، نان خمیر یا بیات پرهیز و از سوپ‌ها و آش‌های ساده و گرم استفاده کرد.
نواب‌زاده با اشاره به دو نوع نزله گرم و سرد، گفت: علامت‌های ذکرشده در نزله گرم، شامل ترشحات رقیق و آبکی بینی و حلق که معمولاً زرد یا بی‌رنگ‌اند، سوزش و خارش و گزش در گلو و حلق و بینی، سرخی چشم‌ها و صورت و احساس حرارت در آنها، التهاب حلق و گرفتگی بینی و صدا است.
وی افزود: اصل درمان در نزله‌های گرم و سرد، به قوام آوردن خلط و ترشحات و آماده کردن آنها برای دفع است، بدین معنا که با تدابیر و داروهای مناسب، خلط رقیق را غلیظ کنیم تا به اعضای ضعیف نریزد و به درستی دفع شود و خلط غلیظ را رقیق کنیم تا امکان دفع پیدا کند.
این پزشک و محقق طب اسلامی تصریح کرد: علامت‌های نزله سرد، بیشتر با علایم مزمن شدن و عوارض سرماخوردگی مانند سینوزیت و برونشیت باکتریایی تطابق دارد و مهم‌ترین این علایم، وجود ترشحات غلیظ و لزج است که به سختی از مجاری تنفسی جدا می‌شود و می‌تواند بیشتر به رنگ سفید و کمتر به رنگ‌های زرد و سبز و تیره باشد ولی در مخاط بینی و راه‌های هوایی تحتانی، خارش و سوزش و گزش ایجاد نمی‌کنند. همچنین فرد، دچار سنگینی بدن و کسالت و به‌ویژه سنگینی سر، گرفتگی بینی و صدای تودماغی است که بیشتر با کاهش حس بویایی و چشایی و کمتر با احساس بو و مزه عفونت و دود همراه می‌باشد ولی علایمی مانند سرخی چشم و چهره و حرارت سر و بدن کمتر دیده می‌شود.
این پزشک و محقق طب اسلامی خاطرنشان کرد: درمان در این نوع نزله، تا حد زیادی با نزله گرم متفاوت است و عموماً بر رقیق و دفع خلط غلیظ و همچنین رفع تنگی احتمالی راه‌های هوایی استوار است تا ترشحات در سینوس‌ها و راه‌های هوایی و بافت ریه حبس نشوند و عفونت احتمالی و انسداد را تشدید نکنند.
آخرین اخبار
