میانجیگری ایران میان هند و پاکستان شدنی است؟

صدای ایران - یک تحلیلگر مسائل شبه قاره در ایران معتقد است: «با توجه به روابط تاریخی ایران با هند و پاکستان و منافع گسترده دهلی نو در چابهار، نگاه پاکستان به ظرفیت تهران برای ایفای نقش میانجیگری در تنش پیش آمده با هند دور از واقعیت نیست.»

پس از اعلام آمادگی وزارت خارجه ایران برای میانجیگری میان اسلام آباد و دهلی نو، سفارت پاکستان در تهران از این موضوع استقبال کرد. آیا ایران ظرفیت انجام چنین اقدامی را دارد و این مساله چه تاثیری بر رقابت تهران و ریاض در شبه قاره خواهد داشت؟

پیرمحمد ملازهی، تحلیلگر مسائل شبه قاره در تهران در این باره به پرشیا دایجست گفت: «ایران به لحاظ تاریخی در هند و پاکستان جایگاه مهمی دارد. به خصوص آنکه در شرایط کنونی هندوستان در چابهار سرمایه گذاری کرده است و توافقی کلی میان تهران، کابل و دهلی نو برای ایجاد دسترسی آسیای مرکزی به آب های آزاد از طریق چابهار وجود دارد. در این فضا اسلام آباد فکر می کند نزدیکی مناسبات ایران با هند و پاکستان می تواند باعث حرکت این کشور در جهت میانجیگری باشد که به نظر برداشت دور از واقعیتی نیست.»

وی افزود: «نکته دیگر اینکه وجود تنش در این منطقه به نفع هیچ کشوری نیست. به ویژه آنکه ایران مرزهای مشترک طولانی با پاکستان دارد و اگر امنیت این کشور به مخاطره بیفتد، دست کم جمعیت شیعه پاکستان انتظار دارند جمهوری اسلامی در کنار کشورشان باشد. در پیش از انقلاب اسلامی هم در زمانی هایی که جنگی رخ می داد، تهران در کنار اسلام آباد می ایستاد. البته امروز شرایط متفاوت است و ایران در موقعیت بهتری برای میانجیگری قرار دارد.»

ملازهی در مورد تاثیر میانجیگری ایران بر رقابت تهران با ریاض در شبه قاره اظهار داشت: «واقعیت این است که ریاض سیاست معقولی درباره منطقه شبه قاره در پیش گرفته است. در سفر بن سلمان به پاکستان معاهدات اولیه سرمایه گذاری 21 میلیارد دلاری سعودی ها در این کشور به امضا رسید. در هندوستان هم قراردادهای تجاری و اقتصادی قابل توجهی مورد توافق دو طرف قرار گرفت. از این زاویه نگاه عربستان به هند و پاکستان نگاهی بر اساس منافع ملی خود است؛ هرچند که به دلیل مناسبات تاریخی ریاض با اسلام آباد و ارتباطات مالی و فکری گروه های اسلامی با آل سعود، مقامات پاکستان انتظار دارند عربستان در این تنش، طرف آنها را بگیرد که این با دیدگاه بن سلمان همخوانی ندارد.»

این کارشناس مسائل شبه قاره در مورد احتمال بروز تنش میان پاکستان و هند به عنوان برنامه عربستان و اسرائیل برای فشار بر ایران گفت: «پاکستان و هند کشورهای بزرگی هستند و منافع خاص خودشان را در رابطه با ایران دنبال می کنند و این طور نیست که آنها تحت تاثیر فشار ریاض و تل آویو قرار بگیرند. هرچند که سعودی ها در هر جایی که امکان پذیر باشد تلاش می کنند ایران را منزوی کنند و بخشی از اهداف سفر بن سلمان به این منطقه در همین راستا بود.»