خروج ارز توسط کارتخوان های خارج کشور

خروج ارز از کشور موضوعی است که گربیان کشور را گرفته و مسوولان را وادار کرده تا چاره‌ای برای آن پیدا کنند چرا که در شرایط فعلی و با توجه به جنگ اقتصادی، که استکبار جهانی علیه ایران به راه انداخته جلوگیری از خروج هر مقدار ارز می‌تواند تمام نقشه‌های آن‌ها را خنثی کند.

به گزارش صدای ایران صبج نو نوشت؛ البته خروج ارز با روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد که دولت‌های کشورمان با برنامه‌ریزی در حال ساماندهی به این موضوع هستند اما روشی که کمتر به آن توجه شده تا مانع از خروج یا به عبارت بهتر هدررفت ارز شود، دستگاه‌های کارتخوان یا به اصطلاح پوز است که موجب می‌شود تا ارز زیادی از کشور خارج شود اما سؤال این است که چگونه چنین دستگاهی ارز را خارج می‌کند.

قوانین ساده در موضوع پیچیده اقتصادی

روزی که دستگاه‌های کارتخوان کار خود را در ایران آغاز کردند کمتر فردی بود که فکر کند این دستگاه‌ها چنان رشدی کنند که خود عاملی برای خروج ارز باشند اما این شد، بنا به اعلام شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) تا پایان مردادماه امسال بیش از 4 میلیون دستگاه کارتخوان فعال در کشور وجود دارد که از این میزان نزدیک به یک میلیون دستگاه خاموش است.

نکته مهم در این قسمت هزینه واردات این دستگاه‌هاست یعنی اگر این 4 میلیون دستگاه را بخواهیم با ارز دولتی وارد کنیم یعنی 4 هزار و 200 تومان و با احتساب این که یک میلیون دستگاه پوز خاموش است می‌توان نتیجه گرفت که میلیون‌ها و شاید میلیاردها دلار ارز برای خرید و ورود این دستگاه‌ها که خاموش هستند صرف شده است و سؤال اینجاست چگونه این میزان دستگاه در کشور وجود دارد که با بررسی‌ها می‌توان با این نتیجه رسید که قوانین بانک‌ها در صدور دستگاه‌های پوز ساده است اما موضوع در اینجا ختم نمی‌شود.

پس از ورود دستگاه‌های کارتخوانی که مبتنی بر خطوط تلفن ثابت بودند یعنی برای راه‌اندازی نیاز به خط تلفن ثابت بودند درجهت رفاه حال عموم و در دسترس بودن دستگاه‌های کارتخوان موضوع ایجاد پوزهایی که با اینترنت کار کنند به میان آمد و همین موضوع باعث شد دستگاه‌هایی با قابلیت اتصال به اینترنت به وجود آیند و پس از آن هم پوزهایی که قابلیت نصب سیم‌کارت روی آن‌ها بود روانه بازار مصرف شدند غافل از این که همین موضوع باعث خروج ارز خواهد شد اما چگونه دستگاه‌هایی که چنین قابلیتی دارند از توان حمل راحتی برخوردار هستند و صاحب آن‌ها می‌تواند در هر نقطه‌ای از کشور که بخواهد از آن استفاده کند و همین موضوع باعث می‌شود تا هر شهروند ایرانی یا به عبارت بهتر هر فرد ایرانی که صاحب شغل است از آن بهره ببرد، این موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانید تجار و صادرکنندگان ایرانی می‌تواند از این قابلیت در سایر کشورها استفاده کنند و دستگاه خود را در سایر نقاط جهان فعال کنند و همین موضوع باعث می‌شود تا سودجویان پس از صادر کردن محصول و در زمان دریافت هزینه به‌جای ورود ارز از این موضوع به نفع خود بهره‌برداری کنند.

مهدی طوبایی: پای فیلترشکن‌ها در کشف ورود ارز

آقای مهدی طوبایی، معاون شرکت شاپرک در گفت‌وگو با روزنامه «صبح‌نو»، درباره این موضوع گفت: پس از ابلاغ دستور بانک مرکزی به شرکت‌های «پی اس پی» از ابتدای دی‌ماه امسال تاکنون بیش از 900 دستگاه کارتخوان فعال در خارج از کشور شناسایی و مسدود شده‌اند.

معاون شرکت شاپرک با بیان این موضوع که بیشتر خروج کارتخوان‌ها جهت معاملات ارزی به کشورهای همسایه بوده است، افزود: ما نمی‌توانیم بگوییم که این دستگاه‌ها دقیقاً به کدام کشورها منتقل شدند چرا که امکان به‌کارگیری دستگاه‌های کارتخوان ایرانی در تمام کشورهای دنیا وجود دارد، این دستگاه‌ها در هر کشوری با اتصال به اینترنت توان اتصال به شبکه شاپرک را دارند.

وی با اشاره به اینکه دستگاه‌های کارتخوان به دو طریق دایال آپ و اینترنتی به شبکه کارتی کشور متصل می‌شود، گفت: دستگاه‌هایی که به خارج از کشور منتقل شده بر بستر اینترنت قرار دارند چرا که اتصال از طریق تلفن در آن سوی مرزها مشکل است.

طوبایی با اشاره به این موضوع که از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا پایان دی‌ماه امسال در مجموع ۶۹۲۳ پایانه متخلف مسدود شده است، گفت: مجموع پایانه‌های دارای تراکنش غیرقانونی روی دستگاه‌های کارتخوان که تا پایان دی‌ماه سال‌جاری مسدود شده به ۱۰۰۹ پایانه رسیده است، علاوه بر این ۱۴۶ پایانه فعال با ابزار موبایلی و ۵۷۶۸ پایانه تعریف‌شده برای درگاه‌های پرداخت اینترنتی نیز و همچنین ۱۲۷۳ کد ملی و شناسه ملی متعلق به پذیرندگان حقیقی و حقوقی دارای تراکنش غیرمجاز مسدود شده است.

معاون شرکت شاپرک اتصال به «وی پی‌ان» را مشکلی در شناسایی دستگاه‌های کارتخوان متخلف دانست و ادامه داد: برخی از دلالان برای اینکه کار شناسایی دستگاه‌های کارتخوان در خارج از کشور را مشکل کنند از «وی‌پی‌ان» یا فیلترشکن استفاده می‌کنند. استفاده از «وی‌پی‌ان» در خارج از کشور دقیقاً عکس آن چیزی است که در داخل اتفاق می‌افتد، به این معنا که وقتی در خارج از فیلترشکن استفاده می‌کنند «آی‌پی» سرورهای داخلی نمایش داده می‌شود و کار شناسایی را دشوار می‌کند.

موضوعی که پیشتر عبدالناصر همتی، رییس بانک مرکزی هم به آن اشاره کرده و گفته بود که دستگاه‌های کارتخوان بانکی ایران به عراق و سلیمانیه رفته است؛ ولی چون با «وی پی ان» کار می‌کنند قابل کنترل نیستند، این خروج سرمایه از کشور در پوشش صادرات است.

رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: تراکنش‌هایی با مبلغ بالا همان خرید ارز در هرات و سلیمانیه و استانبول و حتی کانادا بوده که پول ملی را هدف قرار داده بودند. در مورد چک‌های تضمینی نیز شرایط چنین شکلی بوده و آمارها نشان می‌دهد که تراکنش‌ها و چک‌های تضمینی عمده ابزار حمله به بازار ارز و اقتصاد کشور بوده که خوشبختانه با این اقدام بخش قابل توجهی از این عملیات سفته‌بازی که خارج از کنترل بانک مرکزی بود کنترل شد و نرخ ارز با سرعت به سمت پایین حرکت کرد و امیدواریم به تدریج با ثبات بیشتر به وضعیت مطلوب‌تری برسیم.

همتی گفت: اگر به داخل کشور ارز نیاید، حتماً مشکل‌زاست. صادرکنندگانی که صادرات ریالی دارند، باید با ما در این رابطه صحبت کنند. ما نیز از پتانسیل آنها استفاده می‌کنیم. مذاکراتی نیز از سوی رییس‌جمهوری عراق صورت گرفته و همچنین در این مورد نیز مذاکراتی انجام شده است. ممکن است من هم به عراق بروم تا این مسائل را حل کنیم.

وی اظهار داشت: ارز به جهش اقتصادی کمک می‌کند، اگر ارز به کشور برنگردد، خروج سرمایه از کشور به حساب می‌آید. ما ۴۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داریم، اگر نصف آن ریالی باشد، ما نمی‌توانیم ارز مناسبی داشته باشیم. از اول سال تا به حال ۳۱ میلیارد دلار تأمین ارز برای واردات داشته‌ایم.