ولیعهد عربستان سعودی بهتازگی مدعی شده که «اوپک و متحدانش ازجمله روسیه هر بشکه کاهش صادرات نفت ایران را با دو بشکه جبران کردهاند.» محمد بن سلمان براساس این ادعا نتیجه گرفته است که افزایش قیمت نفت ربطی به تحریمهای ایران ندارد.
به گزارش صدای ایران از دنیای اقتصاد، این ادعا ضمن اینکه روز گذشته توسط وزیر نفت کشورمان رد و کذب خوانده شد، به وسیله بلومبرگ نیز مورد بررسی قرار گرفته است. بررسیهای این سایت خبری نشان میدهد که ادعای پسرسلمان چندین خطای محاسباتی دارد و در نتیجه از اساس اشتباه است.
آمار چه میگوید؟
ادعای ولیعهد عربستان درخصوص جایگزینی «هر بشکه کاهش ایران با دو بشکه» توسط بلومبرگ به چالش کشیده شد. آنطور که جولیان لی، کارشناس و نویسنده متون نفتی در بلومبرگ میگوید: اظهارات محمد بن سلمان گمراهکننده است. یعنی آمار شاید روی کاغذ درست به نظر برسد، اما آنچه در واقعیت برای جایگزینی نفت ایران به بازار افزوده شده به مراتب کمتر از ارقام ادعایی پسر سلمان است. اول از همه به گفته «لی» تولیدات اوپک و روسیه نسبت به آوریل یعنی یک ماه پیش از خروج آمریکا از برجام حدود ۳/ ۱ میلیون بشکه در روز افزایش یافته نه ۵/ ۱ میلیون بشکه.
دوم اینکه رشد تولید اوپک با در نظر گرفتن تولید نفت کنگو بوده است. این کشور به تازگی یعنی بعد از نشست اوپک در ماه ژوئن به این سازمان پیوسته است و روزانه ۳۳۰ هزار بشکه نفت تولید میکند. با این حال به نظر میرسد شاهزاده سعودی اضافه شدن کنگو به اوپک را بهعنوان بخشی از افزایش تولید اوپک برای جبران کاهش تولید ایران در نظر گرفته، فرضی که از اساس اشتباه است. بنابراین تولید عربستان و متحدانش در مجموع از آوریل یک میلیون بشکه افزایش یافته در حالیکه میزان صادرات نفت ایران بیش از این مقدار در فاصله آوریل تا سپتامبر کاهش یافته است. از سوی دیگر بنسلمان تنها به آمار نفتخام اشاره کرده و افت صادرات میعانات گازی ایران را در نظر نگرفته است. میعانات گازی، نفت فوقسبکی محسوب میشود که از میادین گازی استخراج میشود، از این رو در آمار دبیرخانه اوپک جزو تولید نفتخام اعضا به حساب نمیآید. این در حالی است که در همه دنیا میعانات گازی بهعنوان نوعی نفت در آمار تولید و صادرات کشورها در نظر گرفته میشود. بر اساس گزارش جولیان لی، صادرات میعانات گازی ایران نیز بیش از ۴۰۰ هزار بشکه کاهش یافته است. بنابراین آمار نشان میدهد مجموع صادرات نفتخام و میعانات گازی ایران در ماه گذشته میلادی به حدود ۷/ ۱ میلیون بشکه در روز رسیده است. این مقدار حدود ۱/ ۱ میلیون بشکه در روز کمتر از مقداری است که ایران در ماه آوریل صادرات داشته است.
بنابراین مشاهده میشود که ادعای عربستان مبنی بر جایگزین کردن صادرات نفت ایران با دو بشکه کاملا ادعای نادرستی است. حتی محاسبات جولیان لی نشان میدهد که افت تولید ۱۷۵ هزار بشکهای تولید غیراوپک از جمله مکزیک که بخشی از توافق نفتی است در محاسبات بنسلمان در نظر گرفته نشده است. بنابراین اگر میزان تولید کنگو، کاهش تولید غیراوپک و افت صادرات میعانات گازی ایران را از رشد تولید ۳/ ۱ میلیون بشکه روسیه و اوپک کم کنیم، تنها ۳۵۰ هزار بشکه به عرضه جهانی نفت از سوی اوپک و متحدانش در فاصله آوریل تاکنون افزوده شده است. این مقدار بسیار کمتر از یک میلیون بشکهای است که وزیر انرژی عربستان در نشست اوپک در ماه ژوئن مدعی بود باید به بازار افزوده شود.