تحلیل بی بی سی از آینده روابط ایران و روسیه

یک رسانه غربی با اشاره به سفر رئیس جمهور ایران به روسیه،به تحلیل آینده روابط دو کشور با توجه به شرایط منطقه ای و بین المللی پرداخت و نوشت: به نظر می‌رسد منافع هر دو کشور بر تحکیم روابط باشد.

صدای ایران - بی بی سی در تحلیل خود می نویسد: دوشنبه «حسن روحانی» رئیس جمهوری ایران، به دعوت رسمی «ولادیمیر پوتین» راهی مسکو شد.

حسن روحانی سومین رئیس دولتی از دولت های منطقه است که طی چند هفته اخیر به کرملین می‌رود. در این سفر قرار است مسائل کلیدی دو جانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی بررسی شود. به علاوه، بنا به گزارش‌ها، در این سفر توافق‌نامه‌هایی نیز برای گسترش همکاری در بخش‌های متفاوتی از جمله زیرساخت و توسعه شهری، تکنولوژی و انرژی امضا می‌شود.

بی بی سی می نویسد: این سفر، با توجه به شرایط ژئوپولیتیک منطقه، از نظر سیاسی از اهمیت زیادی برخوردار است. روابط تهران و روسیه در سال‌های اخیر نزدیک‌تر شده و همکاری آنها در سوریه، علیرغم مخالفت های کشورهای عربی منطقه، ترکیه و آمریکا ادامه داشته و توانسته تحرکات و پیشرفت نیروهای داعش و همین طور شورشیان مسلح مخالف اسد در سوریه را محدود کند.

اما اینبار، روحانی در حالی راهی مسکو شد که طی چند هفته گذشته، رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نیز در کرملین با پوتین دیدار کرده‌اند. هر دو این دیدارها می‌تواند روابط ایران و روسیه و همین‌طور منافع ایران در منطقه را تحت تاثیر قرار دهد.

نتانیاهو در دیدار خود با پوتین، گفت ایران در حال انتشار «تروریسم » است و از روسیه خواست تا مانع از استفاده ایران از اوضاع سوریه برای پیشبرد اهداف خود علیه اسرائیل شود.

اگرچه پوتین با طعنه به ارجاع تاریخی نتانیاهو از او خواست که در مورد شرایط کنونی دنیا صحبت کنند، اما نشانه‌ها حاکی از آن است که اسرائیل از هیچ تلاشی برای منزوی کردن ایران فروگذار نخواهد کرد. از این گذشته، دیدار پوتین و اردوغان نیز بیشتر حول مسایل سوریه و نقش ترکیه و همکاری با روسیه در حملات هوایی سوریه گذشت.

بی بی سی در ادامه به روابط ایران و ترکیه پرداخته و می نویسد: این در شرایطی است که ایران و ترکیه در مورد سوریه و آینده آن با یکدیگر اختلاف نظر دارند، و اختلافات ۲ سال گذشته میان ترکیه و روسیه منجر به نزدیک‌تر شدن تهران و مسکو و همکاری‌های نظامی بیشتر میان این دو کشور، از جمله استفاده روس‌ها از پایگاه هوایی همدان برای حملات هوایی علیه پیکارجویان سوریه شده بود. حل اختلافات میان ترکیه و روسیه می‌تواند گزینه‌های بیشتری در اختیار روسیه قرار دهد و تا حدی ایران را به حاشیه براند.

اما آینده روابط ایران و روسیه، به تحولات روابط روسیه و ترکیه و اسرائیل محدود نمی‌شود. در سوی دیگر عوامل تاثیرگذار بر روابط ایران و روسیه، ایالات متحده نیز قرار دارد. گرچه به نظر می‌رسد، دیدگاه‌های انزواگرایانه دونالد ترامپ، فعلا سبب شود تا نقش ایالات متحده در دنیا و خاورمیانه کمرنگ‌تر باشد، اما رویکرد نرمتر دونالد ترامپ در مقابل روسیه و مواضع بسیار تند دولت او در برابر ایران، می‌تواند به چالش‌ دیگری در روابط تهران و مسکو بدل شود. چرا که ایران می‌تواند به مهره‌ای برای معامله میان روسیه و آمریکا بدل شود.

بی بی سی در ادامه با هدف تردید افکنی در روابط ایران و روسیه می نویسد: درست است که روسیه یکی از مهمترین متحدان این روزهای ایران به حساب می‌آید، اما نباید فراموش کرد که این دو کشور همپیمانان سنتی یکدیگر به حساب نمی‌آیند و ایران همیشه نسبت به روسیه بدبینی‌هایی نیز داشته است. در طول سال‌ها، چه در همراهی با تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران در مورد مناقشه هسته‌ای، تعلل در اتمام کار نیروگاه بوشهر، چه پس از رفع تحریم‌ها و تعلل در تحویل سامانه موشکی اس ۳۰۰ و همین‌طور رقابت در حوزه انرژی در سطح جهانی، سبب شده است که ایران و روسیه همواره در روابط خود محتاط عمل کنند.

اما دغدغه دیگر این‌ روزهای تهران، همان‌طور که پیشتر نیز اشاره شد، مذاکراتی است که ممکن است میان ایالات متحده و روسیه برای بهبود روابط دوجانبه آنها صورت گیرد و با توجه به مواضع تند دولت دونالد ترامپ نسبت به ایران، بیم آن می‌رود که روسیه با تغییر مواضع خود در برابر ایران، کنار ایالات متحده قرار گیرد. به همین سبب می‌توان انتظار داشت که حسن روحانی در این سفر به دنبال تضمینی از پوتین در مورد مواضعش در مورد ایران باشد.

اما، با توجه به وضعیت این روزهای دولت ترامپ در آمریکا، اختلافات شدید در میان سردمداران این کشور در مورد روابط ترامپ و روسیه، تحقیقاتی که در کنگره آمریکا و اف‌بی‌آی در مورد روابط تیم کمپین ریاست جمهوری دونالد ترامپ و تبانی آن‌ها با روسیه در جریان انتخابات ریاست جمهوری در جریان است، به نظر نمی‌رسد به این زودی شاهد تغییرات جدی میان مسکو و واشنگتن باشیم.

باید در نظر داشت که در روابط بین‌الملل تغییر در مواضع متحدین و جایگزینی آنها موضوع تازه‌ای نیست اما در حال حاضر، به نظر می‌رسد منافع هر دو کشور ایران و روسیه در آینده نزدیک، بر تحکیم روابط استوار باشد و از این رو دستاورد این سفر دو روزه می‌تواند تاثیرات جدی در آینده روابط دوجانبه ایران و روسیه و همین‌طور خاورمیانه داشته باشد.