آیا ترامپ وعده اش درباره برجام را عملی خواهد کرد؟/ نزدیکان ترامپ در فکر حفظ برجام
دونالد ترامپ که کمتر از یک ماه دیگر وارد کاخ سفید می‌شود، در طول
رقابت‌های انتخاباتی به شدت از توافق هسته‌ای با ایران انتقاد کرده بود.
بعد از انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهوری، هرچند که وی نگفته قصد دارد چه رویکردی را در قبال توافق هسته‌ای در پیش گیرد، اما نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره همین حالا چندین طرح را برای اعمال تحریم‌های تازه علیه ایران به بهانه‌های غیرهسته‌ای آماده کرده‌اند. برخی از این طرح‌ها از حمایت دموکرات‌ها هم برخوردار هستند.
اما اخیراً به نوشته فایننشال تایمز، اروپایی‌ها به ترامپ و جمهوری‌خواهان هشدار داده‌اند که ایران چنین تحریم‌هایی را ناقض توافق هسته‌ای می‌داند و اگر اعمال آن‌ها به بر هم خوردن توافق منجر شود، اروپا واشنگتن را مقصر خواهد دانست.
در هفته‌های اخیر چندین هیئت اروپایی در دیدارهایشان با ژنرال مایکل فلین، مشاور آتی امنیت ملی دولت آمریکا و دیگر مقامات دولت آینده، دغدغه کشورهای اروپایی نسبت به حفظ توافق هسته‌ای را مطرح کرده‌اند. این هیئت‌ها همچنین دیدارهایی با نمایندگان کنگره آمریکا، از جمله روسای کمیته امور خارجی و نیروهای مسلح سنا داشته‌اند.
در این راستا جان برنان رییس سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا) نیز در گفت‌‌وگویی اختصاصی با نشریه آمریکایی سیرکا به دونالد ترامپ، رییس جمهور منتخب این کشور پیرامون عواقب پاره کردن برجام هشدار داد و گفت، این امر موجب رقابت تسلیحاتی در منطقه می‌شود.
جان برنان که به تازگی از سمتش استعفا داده، در این گفت‌گو درباره توافق اتمی ایران با قدرت‌های جهانی گفت از بین بردن این توافق منجر به رقابت تسلیحاتی اتمی در خاورمیانه می‌شود. این توافق توانایی ایران در جمع آوری موارد لازم برای ساخت کلاهک‌های اتمی را کاهش داده است.
وی اظهار داشت: آن‌چه که ما در این توافق نیاز نداریم عقب‌نشینی از آن است، زیرا ایران آنگاه گام‌های لازم را به سوی برنامه اتمی برداشته و کشورهای منطقه نیز می‌پندارند که نیاز به چنین برنامه‌ای دارند و این امر منجر به رقابت تسلیحاتی خواهد شد.
برنان در ادامه اظهار داشت: این توافق هرچند که کامل نیست اما از دید من توافقی خوب است زیرا گام نظامی ایران را متوقف کرد. این توافق همچنین، البته از دید من، فرصتی به میانه روهای ایران داده تا رشد بیشتری داشته به طوری که این کشور بازیگر مسئولیت پذیرتری در منطقه و جهان شود.
گاردین نیز در این باره نوشته است رهبران امنیت ملی که دونالد ترامپ برای کابینه اش برگزیده مصمم هستند با نفوذ ایران در خاورمیانه، حمایت اش از گروه های سیاسی و برنامه موشکی اش مقابله کنند. کنگره از چنین سیاستی قویا حمایت خواهد کرد. پرسش این است که آیا این مهم باید شامل ترک توافق هسته ای باشد.
از نظر گاردین این امر ممکن است به اقدام تلافی جویانه ایران منجر شده و تهران خود را از محدودیت های تعیین شده در برجام رها کند. لغو توافق از سوی آمریکا موجب شکاف میان امضاء کنندگان برجام، کشورهای اروپای غربی، روسیه و چین، خواهد شد. این مهم از ارزش امضای آمریکا بر پای یک توافقنامه بین المللی می کاهد و تلاش ها برای رسیدن به دیگر قراردادها مانند توافق بر سر برنامه هسته ای یا موشکی کره شمالی را تضعیف می کند.
برخی نیز معتقدند ترامپ سه گزینه پیش رو دارد: 1- به اصلِ توافق کاری نداشته باشد، اما تلاش ها را در خصوص کسب اطمینان از پایبندی ایران به مفاد توافق تشدید کند. 2- به اصل توافق کاری نداشته باشد، تحریم های غیر هسته ای را تشدید کند. 3- از ایران تقاضا کند که توافقنامه را برای بحث مجدد باز کند.
لازم به گفتن است برخی از منتقدان سرسخت ایران در کابینه ترامپ حضور دارند. مایکل فلین و جیمز ماتیس، ژنرال های بازنشسته، که به ترتیب نامزد کسب سمت مشاور امنیت ملی و وزارت دفاع هستند، در مخالفت خود با این توافق بسیار صریح و بی پرده سخن گفته اند. ماتیس از دولت اوباما به علت انفعال در برابر ایران و تقویت این احساس در منطقه که آمریکا در حال عقب نشینی است انتقاده کرده است.
در کل باید گفت کابینه احتمالی رئیس جمهور منتخب از ژنرال هایی است که سابقه ای طولانی در مخالفت با ایران و توافق هسته ای با این کشور دارند. اما عدم اظهار نظر ترامپ تا این لحظه شاید بیانگر این موضوع می باشد که ترامپ از وعده قبلی خود مبنی بر پاره کردن برجام منصرف شده یا این که به فکر ارزیابی و پیامدهای این اقدام است.
بعد از انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهوری، هرچند که وی نگفته قصد دارد چه رویکردی را در قبال توافق هسته‌ای در پیش گیرد، اما نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره همین حالا چندین طرح را برای اعمال تحریم‌های تازه علیه ایران به بهانه‌های غیرهسته‌ای آماده کرده‌اند. برخی از این طرح‌ها از حمایت دموکرات‌ها هم برخوردار هستند.
اما اخیراً به نوشته فایننشال تایمز، اروپایی‌ها به ترامپ و جمهوری‌خواهان هشدار داده‌اند که ایران چنین تحریم‌هایی را ناقض توافق هسته‌ای می‌داند و اگر اعمال آن‌ها به بر هم خوردن توافق منجر شود، اروپا واشنگتن را مقصر خواهد دانست.
در هفته‌های اخیر چندین هیئت اروپایی در دیدارهایشان با ژنرال مایکل فلین، مشاور آتی امنیت ملی دولت آمریکا و دیگر مقامات دولت آینده، دغدغه کشورهای اروپایی نسبت به حفظ توافق هسته‌ای را مطرح کرده‌اند. این هیئت‌ها همچنین دیدارهایی با نمایندگان کنگره آمریکا، از جمله روسای کمیته امور خارجی و نیروهای مسلح سنا داشته‌اند.
در این راستا جان برنان رییس سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا) نیز در گفت‌‌وگویی اختصاصی با نشریه آمریکایی سیرکا به دونالد ترامپ، رییس جمهور منتخب این کشور پیرامون عواقب پاره کردن برجام هشدار داد و گفت، این امر موجب رقابت تسلیحاتی در منطقه می‌شود.
جان برنان که به تازگی از سمتش استعفا داده، در این گفت‌گو درباره توافق اتمی ایران با قدرت‌های جهانی گفت از بین بردن این توافق منجر به رقابت تسلیحاتی اتمی در خاورمیانه می‌شود. این توافق توانایی ایران در جمع آوری موارد لازم برای ساخت کلاهک‌های اتمی را کاهش داده است.
وی اظهار داشت: آن‌چه که ما در این توافق نیاز نداریم عقب‌نشینی از آن است، زیرا ایران آنگاه گام‌های لازم را به سوی برنامه اتمی برداشته و کشورهای منطقه نیز می‌پندارند که نیاز به چنین برنامه‌ای دارند و این امر منجر به رقابت تسلیحاتی خواهد شد.
برنان در ادامه اظهار داشت: این توافق هرچند که کامل نیست اما از دید من توافقی خوب است زیرا گام نظامی ایران را متوقف کرد. این توافق همچنین، البته از دید من، فرصتی به میانه روهای ایران داده تا رشد بیشتری داشته به طوری که این کشور بازیگر مسئولیت پذیرتری در منطقه و جهان شود.
گاردین نیز در این باره نوشته است رهبران امنیت ملی که دونالد ترامپ برای کابینه اش برگزیده مصمم هستند با نفوذ ایران در خاورمیانه، حمایت اش از گروه های سیاسی و برنامه موشکی اش مقابله کنند. کنگره از چنین سیاستی قویا حمایت خواهد کرد. پرسش این است که آیا این مهم باید شامل ترک توافق هسته ای باشد.
از نظر گاردین این امر ممکن است به اقدام تلافی جویانه ایران منجر شده و تهران خود را از محدودیت های تعیین شده در برجام رها کند. لغو توافق از سوی آمریکا موجب شکاف میان امضاء کنندگان برجام، کشورهای اروپای غربی، روسیه و چین، خواهد شد. این مهم از ارزش امضای آمریکا بر پای یک توافقنامه بین المللی می کاهد و تلاش ها برای رسیدن به دیگر قراردادها مانند توافق بر سر برنامه هسته ای یا موشکی کره شمالی را تضعیف می کند.
برخی نیز معتقدند ترامپ سه گزینه پیش رو دارد: 1- به اصلِ توافق کاری نداشته باشد، اما تلاش ها را در خصوص کسب اطمینان از پایبندی ایران به مفاد توافق تشدید کند. 2- به اصل توافق کاری نداشته باشد، تحریم های غیر هسته ای را تشدید کند. 3- از ایران تقاضا کند که توافقنامه را برای بحث مجدد باز کند.
لازم به گفتن است برخی از منتقدان سرسخت ایران در کابینه ترامپ حضور دارند. مایکل فلین و جیمز ماتیس، ژنرال های بازنشسته، که به ترتیب نامزد کسب سمت مشاور امنیت ملی و وزارت دفاع هستند، در مخالفت خود با این توافق بسیار صریح و بی پرده سخن گفته اند. ماتیس از دولت اوباما به علت انفعال در برابر ایران و تقویت این احساس در منطقه که آمریکا در حال عقب نشینی است انتقاده کرده است.
در کل باید گفت کابینه احتمالی رئیس جمهور منتخب از ژنرال هایی است که سابقه ای طولانی در مخالفت با ایران و توافق هسته ای با این کشور دارند. اما عدم اظهار نظر ترامپ تا این لحظه شاید بیانگر این موضوع می باشد که ترامپ از وعده قبلی خود مبنی بر پاره کردن برجام منصرف شده یا این که به فکر ارزیابی و پیامدهای این اقدام است.
آخرین اخبار
